ރާއްޖޭގެ ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގައި ހައްދާއި މަރުގެ ކުށްތައް ސާބިތު ކުރުމަށް ކަނޑައަޅާފައިވަނީ ހަރުކަށި އިޖުރާއަތުތަކެއް ކަމަށް ހައިކޯޓުން ބުނެފިއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގައި މަރުގެ އަދަބު ދެވޭނީ ތުހުމަތުވާ މީހާގެ ބަޔާނާއި ހެކިންގެ ބަހުގައި އެއްވެސް ފުށުއެރުމެއް ނެތުމުގެ އިތުރުން އެ މީހަކު ކުރި ކުށަކީ އެހެން ހުރިހާ ކުށަކަށް ވުރެ ބޮޑު ކުށެއް ކަން ދައުލަތުން ސާބިތުކޮށް ދީގެން ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.
އދ. ދަނގެތީގެ ވިޔަފާރިވެރިއެއް ކަމަށްވާ މަހްމޫދު އަބޫބަކުރު މަރާލި މައްސަލާގައި އޭނާގެ ގާތިލް ޝާހް އަލޮމް މިއާ (ސާލިމް) ތަހުގީގާއި ދަށު މަރުހަލާގައި ތަކުރާރުކޮށް އެކުށަށް އިއުތިރާފްވެފައިވާއިރު، ފަހުން އޭނާ ވަނީ އެކަމަށް އިންކާރުކޮށް ދެކޮޅު ހަދާފައެވެ.
ދަށު ކޯޓުން އޭނާ މެރުމަށް ކުރި ޙުކުމް ދަމަހައްޓަމުން ހައި ކޯޓުން ކުރި ޙުކުމްގައި ބުނެފައިވަނީ ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގައި މަރުގެ އަދަބު ކަނޑައެޅުމާ ގުޅޭ އިޖުރައާތު އޮތީ ހައްދާއި ގިސާސްގެ ކުށްތައް ސާބިތު ނުކުރެވޭނެ ގޮތަކަށް އިޖުރައާތުތައް ހަރުކަށި ކޮށްފައި ކަމަށެވެ.
އެގޮތުން ތުހުމަތުވާ މީހާގެ ބަޔާނާއި ހެކިންގެ ހެކިބަސް އެއްވެސް މިންވަރަކަށް ފުށުއަރައިގެން ނުވާނެ ކަމަށް ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު ތުހުމަތުވާ މީހާ އެކި ފަހަރު އެކި ގޮތަށް ވާހަކަ ދެއްކުމުގެ ފުރުސަތު އޮތުމުން އެ މިންގަނޑަށް ވާސިލް ނުވެވޭނެ ކަމަށް ހައިކޯޓުން ވަނީ ބުނެފައެވެ.
“މިއީ ހައްދާއި ގިސާސްގެ ކުށް ސާބިތު ކުރުމަށް އޮތް މުސްތަހީލް އިޖްރައާތެކެވެ. އަދި ހެކިބަސް ދޭ ހެކިންގެ ހެކިބަސް އެއްވެސް މިންވަރަކަށް ފުށުނާރާ ގޮތަކަށް ހެކިބަސް ދިނުމަކީ ވެސް އިންސާނީ ތަބީއަތުން ބޭރު މުސްތަހީލް ކަމެކެވެ،” ދެ ފަނޑިޔާރުންގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން ކުރެއްވި ހުކުމުގައިވެ އެވެ.
މީހެއްގެ މައްޗަށް މަރުގެ ހުކުމް އިއްވުމަށްޓަކައި، އެ މީހަކު ކުރި ކުށަކީ އެހެން ހުރިހާ ކުށަކަށް ވުރެ ބޮޑު ކުށެއް ކަން ދައުލަތުން ސާބިތުކޮށް ދޭން ޖެހޭ ގޮތަށް ގާނޫނުލް އުގޫބާތުގައި ހިމަނާފައި އޮތް އޮތުމަކީ އެފަދަ ކުށްކުރާ މީހުން އެކަމުން ސަލާމަތްވެ، ބޮޑެތި ކުށްތަކަށް ހިތްވަރު ދެވޭނެ ކަމެއް ކަމަށްވެސް ހައިކޯޓުން ކޮށްފައިވާ ޙުކުމްގައި ވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ.
“މިގޮތަށް އޮތުމުން ފަނޑިޔާރުންގެ ދައުރު ނިމުމަކަށް އާދެ އެވެ. މި އިޖްރައާތަކީ އަހުރެން ބެލި ތަނުން ދުނިޔޭގެ އެހެން އެއްވެސް ޖުޑީޝަލް ނިޒާމެއްގައި މަރުގެ ކުށެއް ސާބިތު ކުރުމަށް އެކަށައެޅިފައިވާ އިޖްރައާތެއް އަދި މިންގަނޑެއް ކަމަކަށް ނުފެނުނެވެ. އަދި އެއީ އިސްލާމީ ޝަރީއަތުގައި ހައްދާއި ގިސާސް ސާބިތު ކުރުމުގައި އަމަލު ކުރުމަށް އޮތް އިޖްރައާތެއް ކަމަކަށް ވެސް ނުފެނުނެވެ،” ފަނޑިޔާރު މުހައްމަދު ނިޔާޒް ލިޔުއްވި އެ ހުކުމުގައި ވެ އެވެ.
އެހެންކަމުން ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގެ އެ މާއްދާތައް މާނަކުރަން ޖެހޭނީ ހައްލު ހޯދައި ދިނުމުގެ އުސޫލު ބޭނުން ކޮށްގެން ކަމަށް ހައިކޯޓުން ބުނެފައިވެއެވެ.
ފަނޑިޔާރު ނިޔާޒްގެ އިތުރުން ފަނޑިޔާރު ފާތިމަތު ފަރުހީޒާގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން ހައިކޯޓުން މިމައްސަލައިގައި ޙުކުމް ކުރައްވާފައި ވަނީ ސާލިމްގެ މައްޗަށް ކޮށްފައިވާ މަރުގެ ޙުކުމް ދަމަހައްޓަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް ފަނޑިޔާރު ހަސަން ޝަފީއުގެ ވިދާޅުވީ މިމައްސަލަ އަލުން ބަލަން ދަށު ކޯޓަށް ފޮނުވަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ.
