بسم الله الرحمن الرحيم ، الحمد لله رب العالمين، و الصلاة و السلام على رسول الله -صلوات الله و سلامه عليه- وعلى آله و صحبه أجمعين.
ﷲ ތަޢާލާއަށް އަޅުވެތިވުމުގައި ކޮޮންމެހެން ވެސް ހިމެނެންޖެހޭ ހިތުގެ ޢަމަލުތަކެއް ވެއެވެ. އެ ހިތެެއްގައި، މިއިން ޢަމަލެއް އެކުއެކީގައި ބީވެގެންވާ ހިތަކީ އަޅުކަމުގެ ޙަޤީޤަތް ގެއްލިފައިވާ ހިތެެކެވެ. އަދި އެ ހިތެއްގައި މިޢަމަލުތައް ފުރިހަމަވެފައިވާ މިންވަރަކަުން، އަޅުވެތިކަން އިތުރުވެއެވެ.
މި ޢަމަލުތަކަކީ :
• ﷲ ތަޢާލާ ދެކެ ލޯބިވުމާއި،
• އެއިލާހަށް ބިރުވެރިވުމާއި އަދި
• އެއިލާހުގެ ހަޟުރަތުން އުއްމީދު ކުރުމެވެ.
އެހެނީ، ﷲ ތަޢާލާއަށް ދިމާލަށް އަޅާ ކުރާ ދަތުރުގައި މިއިން ކޮންމެ ޢަމަލަކަށްމެ، ދައުރެއް ލިބިގެންވެއެވެ.
ފަހެ ލޯބީގެ ދައުރަކީ އެ އަޅުކަމަކަށް، އަޅާ ހަރަކާތް ކުރުވުމެވެ. ވުުމުން މިއީ އަޅުކަމުގެ އެންމެ މައިގަނޑު ރުކުނެވެ.
ފަހެ އިންސާނާ އޭނާގެ އަމިއްލަ އިޚްތިޔާރުގައި ކުރާ ކޮންމެ ޢަމަލެއްގެ ފަހަތުގައިވާ ސަބަބަކީ ލޯތްބެވެ. އެއްގޮތަކީ، އޭގެ ޛާތުގައި އެކަމެއް ދެކެ އަޅާ ލޯބިވުމެވެ. ނުވަތަ އަނެއްގޮތަކީ، އޭގެ ޛާތުގައި އެކަމެއް ދެކެ ލޯބިނުވި ކަމުގައިވިޔަސް، އޭގެ ފަހަތުގައިވާ ކަމަކަށް، އަޅާ ލޯބި ކުރުމުވެ. މިޘާލަކަށް އަހަރެމެން ހިތްއެދޭ ކާބޯތަކެއްޗާއި ދިމާލަށް އަހަރަމެން ހަރަކާތްކުރަނީ އޭގެ ޛާތުގައި، އެތަކެއްޗަށް އަހަރަމެން ލޯބިކުރާތީއެވެ. އެހެނަސް އަހަރަމެން ހިތްނޭދޭ ހިތި ބޭހެއް ބުއިމަށް، އޭގެޛާތުގައި އަހަރެމެން ލޯބިނުކުރި ކަމުގައިވިޔަސް، އެކަމުގެ ފަހަތުގައިވާ ޝިފާއަށް އަހަރަމެން ލޯބި ކުރަމެވެ.
ފަހެ، ބިރުގެ މިޘާލުވަނީ މަގުގެ ދެފަރާތުގައި ޖަހާފައިވާ ފެންސުތަކެއް ފަދައިންނެވެ. އަޅާ އަރި އަޅަާލައި ކައްސާލައިގެން ގޮސްފިނަމަ، އަޅާ އެކުއެކީގައި (މަގުން ކަސިޔާރުވެ، ވެއްޓި) ހަލާކުވެގެން ދިޔުމުގެ ބަދަލުގައި ސީދާވެގެންވާ މަގަށް ރުޖޫޢަވުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ.
ފަހެ، އުއްމީދުގެ ދައުރަކީ ޙަޔާތުގެ ދަތުރުގެ ބާރުމިން (ސްފީޑް ) އަވަސް ކުރުމެވެ. ފަހެ ﷲ ތަޢާލާގެ ހަޟުރަތުން އުއްްމީދުކުރާ އަޅަކު، އެއިލާހުގެ ހަޟުރަތާއި ދިމާލަށް ދަތުރުކުރާނީ ވަރަށްވެސް ބާރު ދުވެއްޔެއްގައެވެ.
ޢިލްމުވެރީންގެ ބަސްފުޅުތަކުގެ ތެރެއިން ޞައްޙަގޮތަކީ، ޙަޔާތުގެ ހުރިހާ ދަނޑިވަޅެއްގައި ވެސް، ބިރާއި އުއްމީދު އެއްވަރެއްގައި ހިފެހެއްޓުމެވެ. އެއީ ދޫނީގެ ދެފިޔަގަނޑު ފަދައިންނެެވެ.
އަޅުކަމުގެ ޙަޤީޤަތް ފުރިހަމަވާނީ، (އެ އަޅުކަމެއްގައި) މިތިން ރުކުން ޝާމިލުވެގެންނެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ، ސޫރަތުލް ފާތިޙާގައި މި ތިން ކަންތައް ޖަމަޢަ ކުރައްވާފަައިވެއެވެ.
އެއިލާހު ވަޙީ ކުރައްވާފައިވެއެވެ.
الحمد لله رب العالمين (1)
“އެންމެހާ ޙަމްދެއް ޙައްޤުވެގެންވަނީ ޢާލަމްތަކުގެ ވެރި ﷲ އަށެވެ. ”
މި އާޔަތުގައި އިޝާރަތް ކުރައްވާފައި މިވަނީ، އަޅުކަމުގެ ރުކުން ކަމުގައިވާ ލޯތްބަށެވެ. އެހެނީ، ޙަމްދުގެ މާނައަކީ ލޯތްބާއިއެކު އެއިލާހު މަތިވެރިކޮށް، ރިވެތި ކަމާއި ފުރިހަމަކަމަުގެ ޞިފަފުޅުތަކުން އެ އިލާހު ޞިފަކޮށް، އެއިލާހަށް ޘަނާ ދެންނެވުމެވެ.
الرحمن الرحيم (2)
“ރަޙްމާންވަންތަ އަދި ރަޙީމްވަންތަ އިލާހެވެ. ”
މި އާޔަތުގައި އިޝާރާތް ކުރައްވާފައި މިވަނީ އުއްމީދަށެެވެ. އެހެނީ، އެއިލާހަކީ އެއިލާހުގެ ރަޙްމަތް ތަނަވަސް ވެގެންވާ އިލާހެވެ.
مالك يوم الدين (3)
“ޤިޔާމަތްދުވަހުގެ ވެރި އިލާހެެވެ.”
މި އާޔަތުގައި އިޝާރަތް ކުރައްވާފައި މިވަނީ ބިރަށެވެ.
އެއަށްފަހުގައި އެއިލާހު ވަޙީ ކުރެއްވިއެވެ.
إياك نعبد وإياك نستعين (4)
އަޅަމެން އަޅުކަން ކުރަނީ ހަމައެކަނި އިބަ އިލާހަށެވެ. އަދި އަޅަމެން ވާގި އެދެނީ ވެސް ހަމައެކަނި އިބަ އިލާހުގެ ހަޟުރަތުންނެވެ.
ވުމުން ބަޔާންވެގެންދަނީ، އެއިލާހަށް އަަޅުކަން ކުރުން ބިނާވެފައި މިވަނީ، އިސްވެދިޔަ ތިން ރުކުނުގެ މަތީގައި ކަމެވެ.
